Μονή Βουλκάνου
Η παλαιά Μονή σήμερα ονομάζεται Καθολικόν και λειτουργεί μόνο την
περίοδο του Δεκαπενταύγουστου, ενώ η Νέα Μονή λειτουργούσε ανέκαθεν ως
ανδρικό μοναστήρι.
Η Μονή αυτή δεν είναι η πρώτη που ιδρύθηκε στην περιοχή. Στην κορυφή του
όρους Ιθώμη, στερεωμένη θαρρείς επάνω σε φυσικό βράχο, διακρίνεται η
παλιά Μονή Βουλκάνου, η επονομαζόμενη Μονή της Παναγίας της Κορυφής, ή
αλλιώς της Παναγίας Επανωκαστριτίσσης, που σήμερα είναι ευρύτερα γνωστή
με το απλό όνομα Καθολικόν. Η παλαιά αυτή Μονή στέκει εκεί όπου κάποτε
βρισκόταν η ακρόπολή της αρχαίας Μεσσήνης. Θεωρείται κτίσμα αρκετά
αρχαιότερο της νέας Μονής· λέγεται ότι χτίστηκε το 725 από εικονολάτρες
μοναχούς, και η ίδρυσή της συνοδεύεται από έναν «ιδρυτικό μύθο», που
είναι χαρακτηριστικός αρκετών μοναστηριών: λέγεται λοιπόν ότι στο σημείο
όπου ανεγέρθηκε η Μονή βρέθηκε μία εικόνα της Παναγίας κρεμασμένη σε
έναν θάμνο, με ένα καντήλι να σιγοκαίει δίπλα της.
Το καθολικό της παλαιάς Μονής είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό· είναι
αφιερωμένο στην Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου, αγιογραφήθηκε από τους
αδελφούς Γεώργιο και Δημήτριο Μόσχο από το Ναύπλιο το 1608 και είναι
αντιπροσωπευτικό δείγμα της μεταβυζαντινής τέχνης. Πρόκειται για δίκλιτη
θολωτή βασιλική (κάποτε ήταν τρίκλιτη), χτισμένη επάνω στο αρχαίο ιερό
του Δία Ιθωμάτα. Αρκετό αρχιτεκτονικό υλικό από το ιερό αυτό φαίνεται
πως χρησιμοποιήθηκε για την ανέγερση του ναού.
Η θέση της παλαιάς Μονής όμως ήταν δυσπρόσιτη, αλλά και ανοιχτή στα
στοιχεία της φύσης, με αποτέλεσμα οι συνθήκες διαβίωσης να είναι
δύσκολες για τους μοναχούς. Το 1625 λοιπόν η Μονή αυτή εγκαταλείφθηκε,
για να χτιστεί μία καινούργια, νοτιότερα, σε θέση που οι μοναχοί
αγόρασαν από τον πατέρα του Τούρκου αγά της Ανδρούσης, για 10.500
γρόσια. Το καθολικό της νέας Μονής χτίστηκε το 1701 και τιμάται στο
Γενέσιο της Υπεραγίας Θεοτόκου. Πρόκειται για βυζαντινό ναό, σταυροειδή
με τρούλο. Εδώ φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας της Βουλκανιώτισσας, που
θεωρείται θαυματουργή. Κάθε χρόνο στις 15 Αυγούστου η εικόνα
μεταφέρεται τελετουργικά στην παλαιά Μονή, όπου ξεκινούν οι εορτασμοί.
Επίσης, τη νύχτα της 19ης προς 20ή Σεπτεμβρίου η εικόνα μεταφέρεται στην
πόλη της Μεσσήνης, συνοδεία πολλών πιστών. Ύστερα από 20 χλμ.
πεζοπορίας, η εικόνα εναποτίθεται σε οκταήμερο προσκύνημα, πριν πάρει
ξανά το δρόμο της επιστροφής προς το Βουλκάνο. Η λιτανεία αυτή γίνεται
εις ανάμνηση της θείας παρέμβασης της Παναγίας σε λοιμό που είχε πλήξει
όλη τη Μεσσηνία περί το 1755. Στη νέα Μονή επίσης φυλάσσονται αρκετά
λείψανα αγίων, ενώ υπάρχει και αξιόλογη βιβλιοθήκη, με παλιά και νέα
συγγράμματα. Η Μονή εξακολουθεί να λειτουργεί ως τις μέρες μας ως
ανδρικό μοναστήρι, με πλούσια και αξιόλογη δραστηριότητα.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου